Martes, Hunyo 11, 2013

Martes sa Unang Semana sa Kwaresma



Matt 6:7-15
The Lord’s Prayer

Ang Catechism for Filipino Catholics nag-ingon: “Ang mga Pilipino nakaamgo sa panginahanglan sa pag-ampo. Nagdako kita diha sa kulturang Cristiano, diin gitudloan kita sa pagtoo sa usa ka Dios nga gipadayag ni JesuCristo, usa ka personal nga Dios nga nakiglambigit kanato pinaagi sa paghimo kanatong iyang mga anak nga sinagop. Iya kitang gitawag ngadto sa usa ka personal nga tubag sa pagtoo, paglaum ug gugma. Kining personal nga pakiglambigit nato sa Dios diha sa pagtoo mao ang pag-ampo (CFC 1474). Niining panahon sa kwaresma ang atong simbahan nagadasig kanato nga tagaan nato og dakong higayon nga molambo kining maong personal nga pakiglambigit nato sa Dios.
Ang atong ebanghelyo karon nakasentro diha sa atong komunikasyon sa Dios: ang iyang pulong ngari kanato ug ang atong pulong ngadto kaniya ug mao kini ang Pag-ampo. Niining maong ebanghelyo gitudlo ni Jesus kanato ang sumada sa ebanghelyo nga mao ang Amahan Namo (CCC 2761). Ang Amahan Namo gibahin ngadto sa pasiuna ug pito nga mga panghinaut (petisyon).
Pasiuna: ‘Amahan namo nga anaa sa langit.’ Ang Dios dili lang diay akong Amahan kundi imong Amahan usab ug Amahan sa tanan.
Una: ‘Simbahon unta ang ngalan mo.’ Naga-ampo kita nga ihatag ngadto kaniya ang pagtahud nga angay kaniya tungod kay Siya ang Hari sa kalibutan.
Ikaduha: ‘Maghari ka unta kanamo.’ Pangandoy nato nga moabot ang panahon nga maghari na ang Dios ug aron may hustisya, gugma ug wala nay kaguol, kakabus ug kasubo.
Ikatulo: ‘Ug tumanon ang imong pagbuot dinhi sa yuta ingon nga gituman kini didto sa langit.’ Nga unta gamiton kita sa Dios isip kahimanan sa pagtukod sa iyang gingharian dinhi sa yuta.
Ikaupat: ‘Ihatag kanamo ang kalan-on nga among gikinahanglan karong adlawa.’ Pagpangayo sa atong adlaw-adlaw nga kalan-on nagapahinumdom kanato nga dili nato tagoon ang atong mga bahandi, magpuyong yano ug mosalig nga hatagan kita sa Dios.
Ikalima: ‘Ug pasayloa kami sa among mga sala. Ingon nga gipasaylo namo ang nakasala kanamo.’ Ang ‘healing’ ug kalinaw maangkon diha sa pakigbalik nato sa isigkatawo ug pagpasaylo. Nagapahinumdom pud kini nga gipasaylo kita sa Dios tungod kay gipasaylo nato ang nakasala batok kanato.
Ikaunom: ‘Ayaw kami itugyan sa malisud nga pagsulay.’ Sa tunga-tunga sa tentasyon mao ang mga maayong butang pero ang problema, gusto nato kini makuha ug nakalimtan nato ang mahimong sangputanan kun sulayan natong makuha kini.
Ikapito: ‘Luwasa hinuon kami sa dautan.’ Kun nagaampo kita nga luwason sa dautan buot ipasabot nga nangayo kita nga dili makadugang sa kasakit ug pag-antus nga nasinati sa kalibutan karon.
Busa mangutana kita sa atong kaugalingon, unsa bay nahitabo sa akong pag-ampo? Misalig ba ako nga makigestorya kanako ang Dios diha sa pag-ampo?

English: 01,   02,   03,

Huwebes, Mayo 16, 2013

Lunes sa Unang Semana sa Kwaresma



Mt 25:31-46
The Judgment of the Nations

Usa ka higayon niana si San Martin sa Toro nakasugat og usa ka tawong pobre diha sa dalan. Ang maong tawo nagkurog sa katugnaw ug nangayo kang San Martin og usa ka butang. Wala may ikadalit si San Martin ngadto sa maong tawo busa gitunga niya ang iyang kupo ug gihatag ang katunga niini sa tawo nga nagkurog. Pagkagabii si San Martin nagdamgo ug maoy iyang nakita nga si Jesus nagsul-ob sa katunga sa kupo nga iyang gihatag ngadto sa tawong gihatagan niya niini.
Gipakita kanato sa atong ebanghelyo karon unsay mahitabo sa Adlaw sa Paghukom. Pero natingala ko nganong kining maong ebanghelyo gibutang man sa unang adlaw sa Unang Semana sa Kwaresma. Sa akong pagsabot tungod kay kini makahatag kanato og positibong kusog sa pagbag-o sa kaugalingon. Ang atong Simbahan nagpahinumdom kanato nga si Jesus seguradong mobalik dinhi isip Supreme Judge. Matag usa kanato hukman pinasubay sa sukdanan sa tinuod nga gugma sa porma sa mga buhat sa kaluoy.
Niining maong ebanghelyo giusa-usa pagbatbat ni Jesus ang mga pamaagi aron maangkon nato ang Gingharian sa langit. Sama sa: pagpakaon sa mga gigutom, paghatag og tubig ngadto sa mga giuhaw, pagdawat sa atong balay sa mga dumuduong, paghatag og bisti sa mga hubo, pag-alima sa mga masakiton ug pagduaw sa mga binilanggo. Sa mubong pagkasulti, kinahanglan atong atimanon ang mga least, last ug lost diha sa atong katilingban ug higugmaon ang mga ‘unlovable.’
Ang sambingay murag nagatudlo nga ang mga buhat sa kaluoy lamang ang basehanan nga maluwas kita. Kini nagpasabot ba usab nga ang duha sa tulo ka tradisyonal nga bulohaton sa Kwaresma nga pag-ampo ug pagpuasa walay nay pulos? Ug ang paghatag og limos lamang mao ang pamaagi nga maangkon nato ang kinabuhing dayon? Dili. Tungod kay si Jesus nagtudlo kanato nga ang atong gugma sa Dios mahimong konkreto lamang gayud diha sa paghigugma sa isigkatawo. Si San Pablo usab nag-ingon: “Ang mahinungdanon mao ang pagtoo nga nagbuhat pinaagi sa gugma,” (Gal 5:6).
Ang Ginoo mahigugmaon ug maluloy-on. Ato bang gi-tratar ang atong kabus nga isigkatawo, ilabina nga nakighiusa kanila ang Dios, nga may gugma ug kaluoy usab?

Huwebes, Mayo 9, 2013

Sabado Human sa Badlis



Luke 5:27-21
The Call of Levi

 Ingon pa ni C. S. Lewis: “Kun ang pagkakambiyo ngadto sa pagkakristyano dili makita diha sa panggawas nga binuhatan sa tawo, kun magpadayon siyang dili managad o magsakit ang iyang buot o masinahon siya kaysa kaniadto, busa makaingon ako nga makasuspetsa kita sa iyang pagkambiyo nga usa lamang ka dakong handurawan.”
Ang atong mga balasahon karon naghatag kanato og klarong sumbanan kun unsa ang tinuod nga pagbag-o. atong gipamalandungan ang pagkambiyo ni Levi, nga usa ka makasasala kay kobrador man siya sa buhis, nga nailhan sab sa ngalan nga Mateo. Karon, kobrador siya sa buhis, pagkataud-taud nahimo na siyang sumusunod ni Kristo. Mura’g pareha sa giingon ni  Lois Bootsin, “usa ka adlaw niana nagbaligya ako sa akong pagkababaye, pagkasunod adlaw madre na ako. Asa ka makakita og ing-ana ka paspas nga pagkambiyo.” Sa diha nga nadunggan ni Mateo ang tawag ni Jesus, bag-ong kinabuhi misulod kaniya ug maoy nagpatandog kaniya, gibiyaan ang tanan ug nakapakambiyo sa tibuok niyang kinabuhi.
Unsa man diay ang angay buhaton sa mga makasasala? Sumala sa mga Pariseo, nga wala motoo nga pwedeng magbag-o ang mga tawo ug naghukom nga si Jesus naghimog usa ka sayop nga pagpili diha sa pagtawag niya kang Levi tungod kay siya makasasala, ang makasasala angay'ng silotan ug dili tagdon. Nahimong sirado ang ilang kasingkasing kang Jesus ug may posibilidad pud nga sirado kini sa kabag-ohan.
Pero dili ingon niini ang pagtan-aw ug pagbati ni Jesus. Nag-ingon siya, “Ang mga tawo nga walay sakit wala magkinahanglag doctor, kondili ang mga masakiton lamang. Wala ako moanhi sa pagtawag sa mga matarong, kondili sa mga makasasala aron maghinulsol sila” Klaro kaayo ni Jesus ang Iyang dakong misyon sa kalibotan nga mao ang pagdalag kapasayloan; gitawag niya ang mga makasasala, dili ang mga matarong na.”
Kay kita mga makasasala man nga nagkinahanglan sa Iyang kaluoy, niining panahon sa kwaresma sundon nato ang giingon ni propeta Isaias sa unang pagbasa nga naghatag kanato og mga pagsulondan diha sa paghigugma sa atong isigkatawo sama sa: likayan ang pagdaugdaug, pagtulisok ug ang dautang pulong, pakan-on ang gigutom ug hatagan ang mga kabus sa ilang gikinahanglan ug daghan pa. Ug pareho kang Levi, atong biyaan ang daan natong pagkatawo ug magsugod kita sa paglakaw subay sa dalan nga gipasubay ni Cristo kanato nga iyang gisubay usab.

Linggo, Mayo 5, 2013

Biyernes Human sa Badlis


Matthew 9:14-15


Kagahapon gitagaan nato’g pagtagad ang kabililhon mahitungod sa paghimo og klarong desisyon sa pagsunod sa Ginoo. Naghatag ang Ginoo kanato og mga requirements unsaon pagsunod sama sa: pagdumili sa kaugalingon, pas-anon ang krus matag adlaw ug mosunod kaniya (Lk 9:22-25). Karon mao ang ikaduhang adlaw pagkahuman sa Miyerkules sa Badlis ug ang mga balasahon naghatag kanato’g klaro nga instruksyon unsaon pagpuasa ilabina ang unang pagbasa.
Ang pagpuasa usa sa tulo ka mga tradisyonal nga buluhaton sa mga Judio unsaon pagpakamahimong balaan. Bililhon ba gyud ang pagpuasa? Oo bililhon gayud ilabina kon kini himoon nga boluntaryo ug pagaubanan sa gugma. Ang pagpuasa dili lamang mahitungod sa pagkaon og usa ka beses sa panahon sa Miyerkules sa Badlis ug Biyernes Santo o dili kita mokaon og karne, kundili sumala pa ni propeta Isaias diha sa unang pagbasa (Is 58:1-9) nga aduna pa diay usa ka kahulogan niini nga dili para sa atong kaugalingon kundili para sa atong isigkatawo usab. Kini mao ang paghimo ngadto sa isigkatawo og mga butang maayo (works of mercy), sumala sa giingon sa atong Ginoo diha sa Iyang Sambingay mahitungod sa Katapusang Paghukom (Mt 25:35-36) sama sa: paghatag og pagkaon ngadto sa mga gigutom, paimnum ang mga giuhaw sa tubig, tagaan og balay ang mga walay puloy-anan, bistihan ang mga hubo, atimanon ang mga masakiton, bisitahan ang mga binilanggo, lingkawason ang mga dinaugdaug, pagbugto sa mga gapos sa sala ug daghan pa.
Si Kristo diha sa atong ebanghelyo karon nag-ingon: “Apan moabot ang panahon nga ang pamanhonon kuhaon gikan kanila ug magpuasa na unya sila,” (v. 15). Alang kanatong mga Katoliko, ang maong nindot nga panahon paghimo niining pagpuasa mao na kining Panahon sa Kwaresma. Makighiusa kita ni Cristo diha sa paghatag sa kaugalingon sa pagpangalagad ug pagsakripisyo alang sa pagtangtang sa higot sa yugo ug paghatag kalingkawasan sa mga dinaugdaug.